Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Amaranthus albus & Iris foetidissima

fotò
fotò
Amaranto-blanco

Amaranthus albus

Amaranthaceae

Autre noum : Amaranto.

Nom en français : Amarante blanche.

Descripcioun :
L'amaranto-blanco nous vèn d'Americo de l'uba. Es uno planto de l'an emé de cambo bèn drecho, de coulour blanco emé de fueio lusènto dessouto e de bord oundejant. Li fueio li mai basso s'acabon emé uno pichoto arèsto (fotò). La flour èi de tipe 3 emé de bratèio un pau longo e espinouso, au contro de Amaranthus blitoides que ié sèmblo un pau (tipe 5 e bratèio pu courto).

Usanço :
L'amaranto-blanco pòu se culi e se manja coume d'espinarc, en tian o dins la soupo ; e li grano peréu .

Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Amaranthus
Famiho : Amaranthaceae


Ordre : Caryophyllales

Coulour de la flour : Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Champ - Escoumbre e proche dis oustau - Mueio
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Amaranthus albus L., 1759

fotò
fotò
Coutello(-pudènto)

Iris foetidissima

Iridaceae

Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.

Descripcioun :
Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.

Usanço :
La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Bos fres - Ribiero - Baragno - Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
C
CC
R
R
R
ges
ges
ges

Amaranthus albus & Iris foetidissima

CCC
CC
C
CC
CC
R
C
RR

Coumpara Amaranto-blanco emé uno autro planto

fotò

Coumpara Coutello(-pudènto) emé uno autro planto

fotò